Οι βασικές δράσεις της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για το Τοπίο είναι να καταγράψει μία λίστα τοπίων εξαιρετικής διεθνούς αξίας, να εισάγει κανόνες προστασίας, διαχείρισης και σχεδιασμού για όλα τα τοπία που βασίζονται σε ένα πλέγμα αρχών, να καθιερώσει τη λήψη γενικών και συγκεκριμένων μέτρων που αφορούν τη νομική αναγνώριση τοπίων, να εφαρμόσει πολιτικές διαχείρισης τοπίων, να εντάξει τα τοπία στις πολιτιστικές, περιφερειακές και αστικές στρατηγικές σχεδιασμού και να καθιερώσει διαδικασίες για τη συμμετοχή του ευρέως κοινού στην προστασία και ανάπτυξη των τοπίων.
Σκοπός της σύμβασης του τοπίου, που κυρώθηκε από την Ελληνική Βουλή στις 16 Φεβρουαρίου 2010, είναι να επιτευχθεί η βιώσιμη ανάπτυξη των τοπίων, βασισμένη σε μια ισορροπημένη και αρμονική σχέση μεταξύ των κοινωνικών αναγκών, της υγιούς οικονομικής δραστηριότητας και της προστασίας του περιβάλλοντος.
Τα τοπία διαδραματίζουν ένα σημαντικό ρόλο σε πολιτισμικό, περιβαλλοντικό, οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο. Ως εκ τούτου τα τοπία αποτελούν βασικό στοιχείο της ευρωπαϊκής ταυτότητας, όπως και της φυσικής και πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Σήμερα, η εξέλιξη των τεχνολογιών, οι αλλαγές των οικονομικών δραστηριοτήτων, οι ανάγκες των ανθρώπων – αλλά και φυσικές καταστροφές λόγω των κλιματικών αλλαγών – αποτελούν παράγοντες που συμβάλουν καθοριστικά στη μεταβολή των τοπίων. Η εν λόγο σύμβαση έρχεται να αναγνωρίσει τον ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο των τοπίων και επιδιώκει να θέσει τα θεμέλια για μια ολοκληρωμένη πολιτική από τις αρμόδιες αρχές, που θα επιτρέπει τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων που θα στοχεύουν στην αποτελεσματικότερη προστασία, την καλύτερη διαχείριση και τον σωστότερο σχεδιασμό τους.
Συνεπώς, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δημιουργήσει το θεσμικό πλαίσιο για την προστασία και τη διαχείριση των τοπίων, το οποίο συγκλίνει και ενισχύει το αντίστοιχο διεθνές πλαίσιο. Εμείς σαν χώρα με πλούτο τοπίου, έχουμε κάθε όφελος να προστατεύσουμε και να ενισχύσουμε τα ελληνικά φυσικά μας τοπία.
